Je kunt tegenwoordig geen tijdschrift of internetsite meer bekijken of er staat wel iets in over superfoods. Deze super voedingsmiddelen zouden je tegen van alles en nog wat beschermen. Het lijkt wel alsof je in deze hype mee moet gaan om gezond te blijven. Maar is dat ook zo?
In deze blog leg ik uit wat superfoods zijn, waar ze vandaan komen en hoe je ze eventueel kunt vervangen.
Gezondheid
Om gezond te blijven is het belangrijk om zo onbewerkt mogelijk en gevarieerd te eten. Groenten en fruit hebben een hoge nutriëntendichtheid. Dat betekent dat zij zeer veel vitamines en mineralen (nutriënten) bevatten in vergelijking tot het aantal calorieën. Voeding die een hoge nutriëntendichtheid bevat is over het algemeen gezond voor ons (niet als je er allergisch of intolerant voor bent). Nu hebben superfoods ook een hoge nutriëntendichtheid. Wat is dan het verschil tussen superfoods en onze gewone groenten en fruit?
Aan superfoods worden ook geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven. Zo zou maca je libido kunnen verhogen. Ik beweer niet dat het niet zo is, maar ik denk wel dat als je evenwichtig eet en leeft, je geen maca nodig hebt. Daarnaast kan maca ook schadelijk zijn. Als je er namelijk teveel van gebruikt, kun je een vergrote schildklier krijgen. Maar het begint met een soort hartbonken. Als je dat merkt, heb je voor jou teveel maca ingenomen. “Gewone” groenten- en fruitsoorten hebben ook geneeskrachtige eigenschappen, maar in Europa zijn we wat dat betreft minder onderlegd in deze materie dan de mensen in de streken waar onze huidige superfoods vandaan komen.
De meeste superfoods komen niet uit onze omgeving en niet uit ons klimaat. Terwijl het nog steeds het best is om zo lokaal mogelijk, en in ieder geval uit je eigen klimaatzone, te eten. Doordat er nu een hele hype ontstaan is, gaat men superfoods zoals bijvoorbeeld goji bessen ook in China verbouwen. De vraag is of deze goji bessen nog net zo super zijn als de allereerste goji bessen uit de Andes. Want krijgen deze bessen nog even veel tijd om rijp te worden of gaat men hier net zo mee om als met sinaasappels en bananen (onrijp plukken, inspuiten en in een koelcel bewaren tot ze nodig zijn)? Quinoa behoort ook tot de superfoods, maar is op dit moment bijna niet verkrijgbaar door de grote vraag. De prijs is bijna verdubbeld en de mensen in Zuid-Amerika, waar quinoa van oorsprong vandaan komt, kunnen het niet meer betalen en worden bijna gedwongen ons (slechte) westerse eten te gaan eten omdat dat veel goedkoper is. Hoe super zijn we bezig kun je je afvragen.
Hebben wij zelf dan geen superfoods? Ja natuurlijk wel, alleen noemen we het niet zo. Maar laten we eens 4 superfoods bekijken en hier alternatieven voor zoeken.
- Gojibessen zijn bessen die groeien aan een plant uit de nachtschadefamilie (zoals tomaten, aubergines, aardappels en paprika’s). Mensen met bijvoorbeeld reumatische klachten kunnen deze bessen beter laten staan. De bessen zijn rijk aan vitamine C, bètacaroteen (voorloper van vitamine A) en ze bevatten vele mineralen. Een goed alternatief is boerenkool (dat in Amerika trouwens als een heel belangrijk superfood beschouwd wordt!). Deze groente bevat namelijk ook heel veel vitamine C en vitamine A.
- Tarwegras bevat ook veel vitamine C. Omdat we de vezels van tarwegras niet kunnen verteren moeten we het als drankje of poeder innemen. Op dit moment zijn er nog geen wetenschappelijke studies die de medicinale werking van dit groene goedje ondersteunen. Tarwegras kunnen we goed vervangen door broccoli wat veel vitamine C, K en A bevat en wat ook veel lekkerder is. Daarnaast bevat broccoli ook nog indolen en glucosinolaten (natuurlijke gifstoffen die voorkomen in koolsoorten, zoals broccoli, bloemkool en spruitjes) die een belangrijke rol lijken te spelen bij de verdediging tegen kanker. Kijk wel uit met het eten van teveel rauwe broccoli, want dat kan de werking van de schildklier vertragen.
- Chiazaad bevat veel omega 3, vezels en calcium alsmede veel vitamines en mineralen. Dit zaad is afkomstig uit Mexico en Guatemala. Avocado is een goede vervanger voor deze kleine zaadjes. Want een avocado bevat ook veel omega 3-vetzuren en vezels. Tevens bevat de avocado nog een aantal goede vitamines.
- Quinoa is een zaad dat afkomstig is uit met name Peru, Ecuador en Bolivia. Het bezit alle essentiële aminozuren en is rijk aan onverzadigde vetzuren. In plaats van quinoa kun je heel goed de combinatie van zilvervliesrijst met bonen eten. Een 1 op 1 vervanging is er niet.
Je ziet dat als je gevarieerd eet je niet aan de superfood hype mee hoeft te doen.
Irma Kromhout-van Cappelle, diëtist
Relevante links:
- Superfoods: Dit boek gaat over de top 17 superfoods in de wereld. Deze worden tot in detail beschreven en voorzien van recepten.
- Superfoods in je dagelijks leven: Van meer dan 40 Superfoods wordt de herkomst, samenstelling en werking beschreven. Bij alle Superfoods eenvoudige en/of creatieve recepten, voornamelijk voor smoothies maar ook voor sap, marmelade, soep, desserts…
- Lucovitaal Super Raw Food Kokosolie: Bestaat voor meer dan 50% uit Laurinezuur. Bevat geen transvetzuren, gluten, gist, zuivelproducten, maïs, soja, rijst, conserveringsmiddelen, smaak- of kleurstoffen. 100% biologisch en geschikt voor vegetariërs.
- Goji Superfoods Bijenpollen/stuifmeelkorrels: De Bijenpollen worden verzameld door bijen in een ecologisch fruitboomgaarden gebied. Te gebruiken in sapjes, smoothies en in de yoghurt of mengen door de honing.
- Superfoods