Het is half september en we zitten middenin de nazomer. ’s Morgens is het nog fris en vaak nevelig maar overdag is het lekker warm. Kijkend naar Chinese geneeskunde dan is dit seizoen waarin de smaak zoet heel belangrijk is. Hiermee staan de maag, milt en pancreas in verbinding.
Omdat het overdag nog heerlijk weer is zijn we geneigd om nog veel koude dranken te drinken, rauwe en koude salades te eten. De milt houdt echter van warm en zoet en niet teveel vocht. De milt zorgt er ook voor dat ons immuunsysteem op peil blijft. Dus we moeten ervoor zorgen dat de milt zijn werk goed kan doen. Door veel rauwkost en koude dingen tot ons te nemen, verzwakken we dit belangrijke orgaan en het gevolg is dat mensen rond deze tijd van het jaar vaak verkouden zijn.
Taken van maag, milt en pancreas
De maag scheidt sappen af dat voedsel in kleine stukjes hakt. Verder mixt de maag het voedsel en de spijsverteringssappen door elkaar.
De pancreas (alvleesklier) produceert spijsverteringsenzymen die afgevoerd worden naar de dunne darm om daar behulpzaam te zijn bij de vertering. Dit noemen we een exocriene functie van de alvleesklier.
Een exocriene functie zorgt voor uitscheiding, terwijl een endocriene functie hormonen afscheidt aan het organisme zelf.
Deze klier heeft ook een endocriene functie en die speelt een rol bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. De alvleesklier produceert namelijk onder andere insuline dat ervoor zorgt dat de bloedsuikerspiegel daalt als wij suikers gegeten hebben.
De milt
De milt doet zijn best om het immuunsysteem zo goed mogelijk te houden, hierbij kun je denken aan het verwijderen van oude of niet goed gevormde rode bloedcellen, opslag van bloedplaatjes, lichaamsvreemde stoffen verwijderen.
Hoe gaan we nu goed om met onze milt?
Warme en verwarmende voeding zijn heel goed voor de milt en pancreas. Hierbij kun je denken aan haver(mout), rijstepap of pap van een andere graansoort in de ochtend. De lunch niet alleen uit een salade laten bestaan, want dat koelt teveel af en rauwe groenten zijn moeilijker te verteren dan gekookte of gestoomde. Denk bij je lunch eens aan een soep. In deze tijd van het jaar kun je een pompoensoep of wortelsoep maken. Beiden zijn lekker zoet, de smaak waar de milt erg van houdt. Of neem een restje van de avond ervoor, ook al eet je dat koud, dan nog heeft het niet zo’n afkoelend effect als wanneer je rauwkost eet. Drink niet teveel en als je drinkt drink dan lekkere warme dingen. Als je meer granen en groenten eet (dus meer plantaardig) zul je merken dat je minder behoefte aan drinken hebt. Twee vliegen in 1 klap dus! Verder is het belangrijk om zo onbewerkt mogelijk te eten, dus vermijd de pakjes en de zakjes zo veel mogelijk!
Wat kun je beter vermijden?
Verkoelend eten zoals komkommer, sla, tomaat, paprika, champignons en aardappelen. Als je een tomaat bijvoorbeeld lang kookt of roostert, zal hij al veel minder verkoelend werken dan rauw. Ook pittig voedsel zoals rode pepers en sambal vindt de milt niet leuk. Om dit te verbranden moet de milt extra hard werken.
Nog enkele aandachtspunten:
- Teveel vocht is ook niet goed.
- Eet voldoende (dus niet te weinig) maar je moet je ook niet overeten.
- Kauw goed.
- Eet met de seizoenen mee.
- Eet gevarieerd te eten.
- Eet niet of in ieder geval niet zwaar na 20 uur.
- Brood is een gebakken product wat betekent dat het zwaar verteerbaar is.
- Eet zoveel mogelijk plantaardig.
RECEPT
Pompoensoep
150g pompoen in blokjes
1-2 sjalotjes
olijfolie
2 eetlepels blokjes tofu
3dl bouillon
1 eetlepel tahin (sesampasta)
2 theelepels miso (natuurwinkel)
Maak de pompoen schoon en snij deze in blokjes. Pel de sjalotjes en snij deze fijn. Verhit in een soeppan de boter en fruit hierin kort de sjalotjes. Voeg de tofu toe en bak deze kort (ca 2 minuten) mee. Voeg de bouillon toe en breng deze zachtjes aan de kook. Voeg de in blokjes gesneden pompoen toe en laat het geheel ongeveer 10 minuten zachtjes doorkoken. Voeg de tahin toe en maak de soep op smaak met miso
Mocht je geen miso kunnen krijgen dan kun je de soep ook op smaak maken met wat zout, peper en chilipeper.
Irma Kromhout-van Cappelle
Diëtist
1 reactie
Interessant, bedankt! Eén ding snap ik niet helemaal. Er staat: geen sambal en peper bij het recept staat ‘lekker met chilipeper’. Of is dat voor mensen die hun milt goed op orde hebben?